BIBLIOTHECA MANUSCRIPTORUM MONASTERII S. GERMANI A PRATIS.

Pour citer ce texte

Possesseur(s) : Paris, Saint-Germain-des-Prés, abbaye O.S.B.

Date : 1738 (publication de la BBMN).

Répertoire(s) : Om. BMMF. — Petitmengin 1998, p. 578, nº [90].

Analyse : Comme il l’avait fait au début de la section consacrée à la bibliothèque de Saint-Germain, avant d’en venir à la collection de Coislin (voir la notice), Montfaucon commence par décrire les deux pièces les plus précieuses, pour leur antiquité, qui ont pu rejoindre les collections de l’abbaye par son entremise : le fameux Codex Phimarconensis (comparé ici avec le Flavius Josèphe de l’Ambrosienne, ms. Milano, Bibl. Ambrosiana, S.P. 11/1) et une bible copte achetée à Venise lors de son voyage d’Italie (actuels mss copte 56, 58, 60, 63 et 65).

Source(s) : BBMN, t. II, p. 1123-1124 ().

Édition(s) : —.

Bibliographie : Petitmengin 1998, p. 578.

Rédaction : JD, 2016.

  • item 1. Hujus Bibliothecae, quae jam, post accessionem aliarum insignium Bibliothecarum, inter praecipuas Europae numeratur, Catalogum incipiemus a codice, qui nondum numero suo signatus fuit ut caeteris adjungeretur, quemque ego ab aliquot annis emi & Bibliothecae nostrae adjunxi. Hic igitur codex in Charta Papyrea Aegyptiaca scriptus est. Folia sunt eo quo Plinius describit modo concinnata: duae philurae conglutinantur; ita ut unius filamina a summa ad imam partem tendant; alterius vero transversa sint, transversa postea crates peragitur. Hujus loci, qui interpretes bene multos diu torsit, hanc neque dubiam esse puto significationem. Crates hic memorata non aliquid textum exprimit; sed id tantum significat, chartam nempe illam, sive folia ex papyro facta, ex duabus ejusdem plantae philuris adornata fuisse, simul agglutinatis, atque ita dispositis, ut filamina unius a summo ad imum folium dirigerentur; alterius autem a dextera ad sinistram, ita ut illa filamina transverse posita sese decussarent, & sic quamdam quasi eratem peragerent, nullo tamen modo intertexta. Cum autem chartae ex tam fragili materia concinnatae, quantacumque tandem cura & diligentia adhiberetur, non diuturni usus esse poterant, nisi quid adminiculi adhiberetur; hisce chartis papyreis interjectae sunt pergamenae & vitulinae chartae, in queis Scriptura continuatur; ita ut post quatuor vel quinque, vel sex, vel etiam septem chartas papyreas, duo vitulina folia apponantur. Sic in chartis papyreis litterae integrae manserunt, nihil passae detrimenti, atramentum nigrorem priscum servavit.
  • item 2. Hic vero codex partem Epistolarum S. Augustini complectitur, uncialibus literis sexto vel septimo saeculo scriptus. Nullum hactenus codicem papyreum Aegyptiacum saniorem vidimus, si scripturam, si folia ipsa spectaveris. Hic manuscriptus liber olim fuerat Ecclesiae Sancti Justi Narbonensis, atque ut videtur ad Ecclesiae istius usum scriptus. Hinc cum ad alias devenisset manus, me curante in Bibliothecam nostram transiit. Mabillonius noster de re Diplomatica, p. 35. Codicem manuscriptum commemorat, olim Bibliothecae D. Petavii, qui codex aliquot S. Augustini sermones complectitur, in quo papyri folia, quemadmodum & in nostro, aliquot vitulinis foliis admixta sunt, eodem prope situ atque numero. Codicem illum nusquam videre potueram, neque in quorum manus devenisset deprehendere. At cum dissertationem in papyrum Aegyptiacam in publico Academiae nostrae literatorum coetu legissem, is ad quem tum pertinebat ille codex, ubi ex iis quae dixeram codicem suum magni esse pretii intellexit: de vendendo illo cogitavit, ac revera magno {1124}{1124}
    pretio vendidit, Illustrissimo D. Hulin Genevensi.
  • item 3. Codex ille ex papyro Aegyptiaca, qui in Bibliotheca S. Ambrosii Mediolanensis asservatur, libros aliquot continet Antiquitatum Judaïcarum Josephi Latine: ejusdemque est circiter vetustatis atque duo alii supra memorati, sed quantum ad foliorum integritatem spectat, cum nostro San-Germanensi comparari nequit, etiamsi summa cura atque diligentia Mediolani servetur. Quotquot in Italiam peregrinantur, codicem Josephi Mediolanensem adire non negligunt. Si quis de Aegyptiacis chartis & libris plura scire voluerit, adeat supplementum nostrum ad Antiquitatem explanatam. Tom. III. lib. IX. p. 199. & seqq.
  • item 4. Biblia Coptica, a me Venetiis empta anno 1698. quinque in folio tomis. In iis Pentateuchus, Daniel, novum Testamentum totum cum Apocalypsi.