Nota Cl. Viri Eusebii Renaudotii linguarum Orientalium peritia celeberrimi in quemdam Regium codicem, quae ejus manu exarata penes me est.

Pour citer ce texte

Possesseur(s) : Paris, Bibliothèque royale.

Date : 1738 (publication de la BBMN).

Répertoire(s) : Om. BMMF. — Petitmengin 1998, p. 579, nº [100].

Analyse : Sous cette entrée est reproduite une note, due à Eusèbe Renaudot (1646-1720), relative à « quidam Regius codex », en fait le ms. Regius 3023 (actuel ms. Paris, BNF, gr. 325). Montfaucon l’avait déjà fait imprimer au début du même volume, dans la description des manuscrits grecs de la Bibliothèque du roi : BBMN, t. II, p. 737-738 (Petitmengin 1998, p. 578).

Source(s) : BBMN, t. II, p. 1165 (↗).

Édition(s) : —.

Bibliographie : Petitmengin 1998, p. 578.

Rédaction : JD, 2016.

  • item 1. Codex Bibliothecae Regiae Graeco-Arabicus Liturgias continet duas in quarum prima desunt nonnulla, altera integra est.
    • item 1. Prima est Liturgia Basilii ut appellatur in fine ἐτελειὼθη ἐν ἐιρήνῃ ἡ ἁγία λειτουργια τοῦ ἰν ἁγίοις πατρὸς ἡμὡν τοῦ θαυματουργοῦ βασιλείου. Est autem omnino diversa ab ea quae Graece extat sub Basilii nomine tam in editis, quam in Mss. codicibus: verum ea ipsa, qua Alexandrini utuntur, versa in Copticam sive Aegyptiacam linguam, & cujus versio, a Maronitis Romae facta, curante Marco Velsero Augustae Vindelicorum edita est anno 1604. sed non ex Coptico exemplari, Arabicam enim versionem expresserunt saepe non feliciter. Ipsa Coptica versio Graeca est quae in codice Regio continetur.
    • item 2. Arabica versio, quae Graeco textui ad marginem respondet, diversa est ab ea quae occurrit in Copticis codicibus, talis autem est diversitas ut non ad varias lectiones referri possit: sed plane alii utriusque auctores fuerunt. Illa deterior, & ut videtur ab illis hominibus facta quibus exigua Graecae linguae facultas esset; altera melior, sed ex Coptico expressa.
    • item 3. Ipsa Liturgia Jacobitarum Ecclesiae propria fuit, ut ex oratione circa communionem manifestum est, in qua una in Christo natura diserte explicatur. Attamen a capta Aegypto nullum inter Jacobitas usum linguae Graecae in sacris fuisse prope certum videtur, quamvis alicubi servatum fuisse codex per se satis demonstret.
    • item 4. Eaedem orationes, rituique Coptico similis est.
    • item 5. In Diptychis solius Patriarchae Alexandrini memoria.
    • item 6. Prima Officii pars προπαρασκευαστικὴ nempe ab initio usque ad Orationem τοῦ καταπετάσματος quam sequitur Oratio osculi pacis non reperitur in codice Graeco-Arabico, sed ut ex comparatione cum Coptico intelligitur, eadem est quam repraesentat Liturgia Graeca D. Marci edita olim Lutetiae ex codice S. Mariae ὁδηγητρίας quem reperit in Calabriae Monasterio Card. Sirletus, & cujus ἀπόγραφον misit ad Joannem a S. Andrea Canonicum Ecclesiae Parisiensis, ex quo editio procurata est. Haec porro Liturgia D. Marci eadem est cum ea quae Coptice extat sub nomine Cyrilli; unde Abulbircat autor Aegyptius notat eam quae Cyrilli Liturgia dicitur a quibusdam Marci appellari.
  • item 2. Codex Nicosia in Bibliothecam Regiam delatus fuit cum multis aliis emtis a Joanne Michaële Vanslebio.
    • item 1. 2. Liturgia est Gregorii Theologi primaevum ut videtur exemplar Copticae ejusde nominis Liturgiae, in qua codex desinit & deficit versio Arabica in ultimis orationibus.