BIBLIOTHECA AMBROSIANA
Mediolanensis,
Sive notae & observationes, quas in Bibliotheca illa conscripsi anno 1698.

Pour citer ce texte

Possesseur(s) : Milan, bibliothèque Ambrosienne.

Date : 1738 (publication de la BBMN).

Répertoire(s) : Petitmengin 1998, p. 575, nº [50].

Analyse : Notes sur des manuscrits de l’Ambrosienne de Milan, prises par Montfaucon en 1698 et déjà publiées dans son Diarium Italicum (p. 11-20). Ces notes manuscrites de 1698 sur l’Ambrosienne correspondent probablement aux notes de Montfaucon conservées dans le ms. Paris, BNF, lat. 13069, f. 190r-194r, qui sont extrêmement proches par leur contenu.

Source(s) : BBMN, t. I, p. 527-530 ().

Édition(s) : —.

Bibliographie : Petitmengin 1998, p. 575.

Rédaction : FD, 2016.

  • item 1. Biblia Hebraïca cum nota sequenti Hebraïca in fine, cujus sensus est: Absoluta sunt Biblia Hispali anno 350. a creatione mundi. Quae supputatio si accurata sit, admodum recentem codicem denotat, quem magni faciunt: nam est annus Christi 1590. parva supputatio Hebraeorum secundum quam annus 310. est 1550.
  • item 2. Biblia Samaritana antiquissima, quam minimae formae in-12°. Haec sane, si cui vacaret, vellem collata cum editis.
  • item 3. Biblia Syriace charactere qui dicitur Estranghelos perantiqua.
  • item 4. Polyglotton Actuum Apostolorum & Epistolarum Pauli lingua Armena, Arabica, Coptica, Aethiopica, per columnas digestum; contextus Armenus non pertingit ad finem.
  • item 5. Codex Arabicus dictus, Camus, perrarus.
  • item 6. Quatuor Evangelia Graece, codex membranaceus X. saeculo conscriptus.
  • item 7. Codex alius Graecus partem Bibliorum complectitur annorum circiter mille, rotundo charactere unciali; quod dicimus ut distinguatur a charactere oblongo ac deflexo, qua de re suo loco. Hujus accentus prima manu conscripti sunt. Codex in magno fol. columna triplici.
  • item 8. Codex quatuor Evangeliorum saeculo X. In alio Epistolae S. Pauli saec. XI. Hujusmodi codices membranacei paris aetatis passim occurrunt in hac Bibliotheca.
  • item 9. Codex plus mille annorum habens partem Veteris Testamenti charactere unciali.
  • item 10. Codex alius Membranaceus X. saec. Proverbia Salomonis & Ecclesiasticus.
  • item 11. Josephi operum Tom. 2. incipiens a libro XI. membranaceus. Putatur esse pars secunda codicis Regiae Bibliothecae, qui priores X. libros complectitur. Habet historiam Christi perinde atque editi.
  • item 12. Codex alius Josephi de captivitate Judaïca libri septem, & pars secundi libri antiquitatum X. saeculi membranaceus, num. 52.
  • item 13. Catena antiqua in Hesaïam bis, terve. Item catenae in Jobum plurimae.
  • item 14. Origenis Philocalia, codex recens XV. saec.
  • item 15. Liturgia Chrysostomi antiquissima in codice membranaceo. Item in alio codice Liturgia Basilii. Hae Liturgiae si non germanae, remotioris saltem antiquitatis sunt. Quae in Bibliotheca Barberina S. Basilii Liturgia asservatur, octavo saeculo exarata est, ut supra dicimus.
  • item 16. Constitutionum Apostolicarum codex recens.
  • item 17. Eusebius de Evangelica Demonstratione, imperfectus codex XV. saeculo. Hujus operis codices perquam rari sunt.
  • item 18. Athanasii commentaria vera in Psalmos ex Bibliotheca Scorialensi exscripta; unde quae desiderabantur in commentario nuper a nobis {528}{528}
    edito exscripsimus. Animadvertendum est alium commentarium in ista Bibliotheca, necnon in Musaeo Justinianaeo Venetiis, occurrere, qui Athanasii item nomen praefert: at Athanasii Magni esse nequit, germanum enim singulis ferme post Athanasium saeculis memoratum novimus. Istius initium est, Μακάριος ἀνὴρ, &c. Αὓτη ἡ προφητεία πληροῦται εἰς τὸν Ιωσὴφ τὸν ἀπὸ Αριμαθίας.
  • item 19. In codice numero 243. habetur Athanasii in secundum Domini adventum sermo. Cujus initium: φοϐοῦμαι τὸν θάνατον ὃτι πικρός μοί ἐστι. Subsequentia multa eadem sunt, quae in sermone ad Antiochum de poenis inferni.
  • item 20. Dum evolverem codices Athanasii, incidi in Eugenii Diaconi legationem ad Athanasium & Synodum Alexandrinam pro causa Marcelli, quae in Collectione nostra edita fuit.
  • item 21. Basilii Magni Ascetica ad Monachos, codex membranaceus antiquus, aliique nonnulli ejusdem. Pars Epistolarum ejusdem in codice recenti.
  • item 22. Codex Gregorii Nazianzeni orationes complectens, noni saeculi. Duae priores paginae indicem & encomium Gregorii continent in charta purpurea aureo charactere. Scribitur codex charactere unciali oblongo ac deflexo cum accentibus prima manu. Habet puncta ad imum litterarum pro majore, ad summum pro media, ad medium pro minima interpunctione. Attamen isthaec persaepe non pari ritu procedunt, ut vix certum maneat κριτήριον. Codices orationum S. Gregorii Nazianzeni istic ut & alibi frequentes sunt; Carminum non item, unum tantum in Ambrosiana observavi.
  • item 23. Nicetae in Gregorium Nazianzenum Scholia, codex antiquus.
  • item 24. Chrysostomi homiliarum in Matthaeum & Joannem, in ἀνδρίαντας, in Pauli Epistolas, codices Chrysostomi, istic ut & alibi, frequentissimi sunt: Epitome item commentarii Joannis Chrysostomi in Paulum.
  • item 25. Theodoretus in Ezechielem, codex membr. X. saeculi. Ejusdem in XII. Prophetas, codex recens.
  • item 26. Synesii Epistolae & Herodiani quaedam, cod. bombycinus recens.
  • item 27. Joannis Climaci Scala, codex membranaceus, X. saeculi. Alius ejusdem, paris antiquitatis.
  • item 28. Codex operum S. Joannis Damasceni XIII. saeculi bombycinus emptus in Corcyra. Ejusdem Octoëchos in codice membranaceo XI. saeculi, quod item opus in alio codice habetur. Ejusdem opera Logica, Philosophica, Theologica, in codice bombycino XIII. saeculi. Ejusdem opera musica cum Musicis notis.
  • item 29. Euthymii Panoplia.
  • item 30. Annales Zonarae.
  • item 31. Codex XII. saeculi in charta bombycina, Anonymi in S. Dominicam, item vita S. Demetrii.
  • item 32. Codex num. 239. De Legationibus gentium ad Romanos.
  • item 33. Procopii Hist. Gotthica & Imp. Justiniani XIII. saec. Ejusdem de eadem, quatuor volumina, codices recentes sunt.
  • item 34. Sermones Naucratii discipuli Theodori Studitae.
  • item 35. Philippi Philosophi Cerameutae, Homiliae in Evangelia.
  • item 36. Macarii Chrysocephali Metropolitae Philadelphiae Homiliae.
  • item 37. Herodoti operum codices bini bombycini XIII. saeculi.
  • item 38. Thucydides bis, in codicib. XIII. circiter saec.
  • item 39. Xenophontis Historiae, cod. bombycinus XIII. saec. alius item bombycinus saeculi XV.
  • item 40. Dionysius Halicarnasseus recens.
  • item 41. Diodori Siculi, codex XIV. saeculo conscriptus.
  • item 42. Plutarchi codices multi tam membranacei, quam bombycini.
  • item 43. Aeliani variae historiae in membrana saeculo XIII.
  • item 44. Alexandri Magni vita ab Anonymo, forte eadem quae Callisthenis inscribitur in Bibliotheca Regia.
  • item 45. Eunapii vita Philosophorum recens.
  • item 46. Strabonis Geographiae codices duo recentes.
  • item 47. Stephani Byzantini, de Urbibus, cod. recens bombycinus.
  • item 48. Nicephori Blemmidae Synopsis Geographiae.
  • item 49. Platonis non ita antiquus codex.
  • item 50. Aristotelis operum codices multi.
  • item 51. Simplicius in libros Aristotelis, cod. recens, num. 208.
  • item 52. Syrianus Philosophus in Aristotelem, codex bombycinus recens.
  • item 53. Porphyrius in Aristotelem, cod. bombycinus recens.
  • item 54. Herennii Philosophi in Aristotelem, cod. recens.
  • item 55. Joannes Grammaticus in Aristotelem, cod. recens.
  • item 56. Psellus in Physica Aristotelis, cod. membr. XII. saeculo.
  • item 57. Hammonis commentarii in libr. Aristotelis, περὶ ἑρμηνείας.
  • item 58. Cornutus de diis, bombycinus Graece, recens. Idem de coelo, recens.
  • item 59. Damascii Philosophi de primis principiis.
  • item 60. Stobaei collectanea, cod. bomb. recens.
  • item 61. Pythagorae vita per Malchum, codex recens, bomb.
  • item 62. Nicolai Episcopi Methonensis in Procli Theologiam, quam coarguit.
  • item 63. Olympiodori in Platonis Phaedonem.
  • item 64. Procli comment. in Parmenidem.
  • item 65. Alexander Aphrodisieus, codex XIV. saec. Item alius recens.
  • item 66. Nathanaëlis opuscula Philosophica & Theologica, codex XIV. saeculi.
  • item 67. Emanuelis Palaeologi Imperatoris disputationes de fide cum Persa.
  • item 68. Περὶ τῆς τοῦ Γρηγορᾶ ψευδογραφίας ὁμοῦ καὶ δυσσεβείας, id est, de mendacibus Gregorae scriptis, & de ejusdem impietate.
  • item 69. Λέοντος τοῦ σοφοῦ κα τὰ Ιτάλων, id est: Leonis sapientis contra Italos.
  • item 70. Boëtii Graece versi codices non pauci.
  • item 71. Codex recens, in quo Gemini φαινόμενα. Autolici de ortu & occasu & de Sphaera. Theodosii de diebus & noctibus.
  • item 72. Euclidis codex recens bombycinus.
  • item 73. Codex multa complectens: Hypsiclis in {529}{529}
    Euclidem. Marini Protheoriam in Euclidem: Apollonii Pergaei Conicon: Sereni de sectione Coni: de sectione Cylindri: Theodosii σφαιρικὸν: Autolyci de Sphaera, bis occurrit in Ambrosiana: Euclidis φαινόμενα: Theodosii de habitationibus, bis in Ambrosiana: item de diebus & noctibus: Aristarchi de magnitudinibus: Autolyci de ortu & occasu, bis exstat in hac Bibliotheca.
  • item 74. Hypsiclis ἀναφορικὸς. Theonis λογικὴ ἔφοδος εἰς τοὺς προχείρους κανόνας τῆς ἀστρονομίας: id est, Introductio Logica in faciliores Astronomiae regulas, codex saeculi XIV.
  • item 75. Proclus in Euclidem, codex bomb.
  • item 76. Codex XIII. saeculi ex insula Chio allatus. Expositio in duos libros Nicomachi de Arithmetica.
  • item 77. Cleomedis Κυκλικῆς θεωρίας μετεώρων. Item Nicomachi Arithmetica, codex bombycin. XIV. saeculi.
  • item 78. Diophantis Arithmetica, codex recens, bis.
  • item 79. Persae Philosophi, non ita vulgo noti, Astronomia.
  • item 80. Ptolemaei & Theonis canones, codex pulcherrimus XIV. saeculi.
  • item 81. Heronis πνευματικά.
  • item 82. Polyaeni strategemata.
  • item 83. Onosandri strategica, codex bombycinus.
  • item 84. Claudii Ptolemaei, Manuelis Bryenii Harmonica.
  • item 85. Non deerant apud Graecos qui periculosae & vanae ἀποτελεσματικῆς, sive Astrologiae judiciariae arti operam darent. Tres ejus argumenti scriptores uno in codice continentur, cum commentitiis ut videtur nominibus, quia fortasse non liceret talem artem profiteri palam. Apomasaris Apotelesmatica, Mpalis, lege Valens, Apotelesmatica methodus Rhamusii, codex num. 354.
  • item 86. Multo major scriptorum caterva reperitur in libro quodam de arte conficiendi auri, num. 193. bombycino recenti. Stephani Oecumenici de Physica consideratione: Epistola ad Theodorum. Compendium Sacrae artis. Doctrina ad Heraclium Imperatorem. Heliodori ad Theodosium de arte Mystica. Theophrasti Philosophi de arte divina. Hierothei Philosophi de arte divina. Archelai Philosophi de eadem arte. Pelagii Philosophi de divina & sacra arte. Ostanis Philosophi de eadem arte. Democriti Physica Mystica de confectione Azymi. Synesii Philosophi ad Dioscorum in librum Democriti. Anepigraphi Philosophi de albefactione λευκοποιΐας & de auro conficiendo: Zozimi divini de virtute, de divina aqua. Christiani Labyrinthus Salomonis: de temperando ferro, conficienda crystallo & aliis naturae arcanis. Hierotheus de sacra arte. Item Pappi Philosophi.
  • item 87. Aristides Quintilianus de Musica, Graece.
  • item 88. Hippocrates, codex bomb. XIII. saeculi.
  • item 89. Theophilus in Hippocratem.
  • item 90. Pauli Aeginetae de re medica codex.
  • item 91. Theophrasti, codex membr. XIV. saec.
  • item 92. Galeni opera quaedam, codex bomby cinus recens.
  • item 93. Dioscoridis item.
  • item 94. Nicandri Theriaca, codex recens.
  • item 95. Aretaeus Cappadox de morbis.
  • item 96. In uno codice orationes Lysiae, Gorgiae, Aristidis, Polemonis, Andocidis, Isaei, codex recens bombycinus.
  • item 97. Isocratis pauca in codice bombyc. recenti.
  • item 98. Demosthenes in codice bombycino recenti. Item in alio XIV. saeculi.
  • item 99. Aristidis orationes in codice bombyc. XIV. saeculi. Item in alio recentiore.
  • item 100. Luciani Dialogi.
  • item 101. Aesopi vita & fabulae per Maximum Planudem: Initium vitae, πραγμάτων φύσιν τῶν ἐν ἀνθρώποις ἠκρίϐωσαν. Codex XIV. saeculi.
  • item 102. Phalaridis Epistolae, itemque Bruti & Philostrati: Enchiridion Epicteti: Aesopi fabulae: Gabriae fabulae in codice recenti XV. saeculi.
  • item 103. Philostrati & Libanii Epistolae in codice recenti.
  • item 104. Dionysii Longini περὶ ὕψοις.
  • item 105. Aphthonii progymnasmata in codice 194. multique alii ejusdem codices exstant in Ambrosiana. In codice quodam cum Aphthonio, Hermogenes comparet.
  • item 106. Syriani, Marcellini & Sopatris scholia in Hermogenem.
  • item 107. Michaëlis Presbyteri de constructione partium orationis, opus editum Edessae in Mesopotamia, petente Lazaro Diacono Philosopho & Logotheta, & in eodem codice Joannes Grammaticus. Item Tryphon de Passionibus dictionum.
  • item 108. Theoduli Magistri nominum Atticorum Ἐκλογή. Codex bombycinus XIV. saeculi. Hic Theodulus in alio codice Thomas Magister nuncupatur.
  • item 109. In uno codice Hephaestion de Metris, Michaëlis Apostolii proverbia, necnon Georgii Alexandrini.
  • item 110. Georgii Scholarii Grammatica in codice bombycino XIV. saeculi.
  • item 111. Theodosius de Accentibus.
  • item 112. Moschopulus de Metris. Ejusdem Grammatica saepe.
  • item 113. Historia Iliados Homeri in codice membranaceo XI. saeculi, soluta oratione Graece conscripta cum tabellis miniatis, gesta representantibus.
  • item 114. Lexicon Cyrilli in codice XIV. saeculi.
  • item 115. Manuelis Moschopuli Lexicon amplum in codice bombycino XV. saeculi.
  • item 116. Lexicon Graecum parvum, in membrana.
  • item 117. Lexicon aliud Graecum in-4°. in codice membranaceo XI. saeculi.
  • item 118. Harpocrationis Lexicon, atque in eodem codice qui recens est, orationes decem oratorum.
  • item 119. Lexicon membranaceum parvum in codice XIV. saeculi.
  • item 120. Lexicon Poëticum in alio codice.
  • item 121. Homeri Ilias in codice membranaceo XII. saeculi, item in bombycino XIV. atque in multis aliis. Ejusdem βατραχομυομαχία, codex bomb. XIV. saeculi. Homeri item Odyssea cusa Florentiae, anno 1488.
  • item 122. Joannis Grammatici parva Ilias.
  • item 123. Hesiodi opera & dies in codice membranaceo XIII. saeculi. Item scutum Herculis & Theogonia in cod. bombycino XIV. saeculi. Aeschyli quaedam.
  • item 124. Pindari codex, bomb. recens.
  • item 125. Sophoclis codices duo bombycini XIV. saeculi, & alii non pauci.
  • item 126. {530}{530}
    Euripidis cod. XIV. saeculi. Ejusdem codices alii bene multi.
  • item 127. Lycophronis codex cum scholiis bombycinus XIV. saeculi, item alii ejusdem. Tzetzae in Lycophronem.
  • item 128. Theocriti codex bomb. XIV. saec. Alius ejusdem aetatis.
  • item 129. Ephesi Carmen in codice, numero 430.
  • item 130. Codex XIII. saeculi in quo Sallustius Platonicus de Diis.
  • item 131. Moschi Idyllium: Simmiae securis & Ara: Theocriti σύριγξ: Odyssea Homeri, in uno codice.
  • item 132. Aristophanes in codice bombycino XIV. saeculi. Item in alio ejusdem aetatis. Alii ejusdem non pauci.
  • item 133. In codice bombycino XIII. saeculi Euripidis Tragoediae quaedam, Aristophanis Comoediae nonnullae, Sophoclis quaedam, circumferuntur.
  • item 134. Empedoclis Carmina, Sphaera & alia, cod. bombycinus recens. In codice membranaceo recenti Apollonii Argonautica, Homeri Batrachomyomachia, Herodoti de vita Homeri, Orphei Argonautica, Callimachi Cyrenaei Hymni, Homeri Hymni. Anthologia, codex membranaceus XI. saeculi.
  • item 135. In codice bombycino XIV. saeculi, Oppiani Halieutica, Euripidis tres priores Tragoediae. Aeschyli item tres priores.
  • item 136. Oppiani codex membranaceus. Item alter bombycinus. Item alius.
  • item 137. Orpheus, itemque Callimachus in codice recenti bombycino.
  • item 138. Pythagorae poëma in codice XIV. saeculi.
  • item 139. Apollonius Rhodius in codicibus duobus.
  • item 140. Arati Carmen in codice membranaceo.
  • item 141. Phili Carmina, codex recens.
  • item 142. In codice quodam Ambrosiano habetur Lexicon vocum Saracenicarum hoc titulo λέξεις Σαρακηνι καὶ κατὰ ά β᾿. voces Saracenicae alphabetico ordine.
    • item 1. Αάδου δ᾿ ίλπις, ὀστουν ἐλεφάντος, Aadu d’ilpis os Elephantis.
    • item 2. Αγκούρϐι, σταφιλῖνος ὀρεινὸς, ἢ σταφὶς ἀγρία. Ancurbi Staphilinus montanus, aut staphis agrestis, herba pedicularis.
    • item 3. Αγκαρχίντην, τὸ πουγιδέν, Ancarchinten, pugiden.
    • item 4. Αγκουζάν, ὁπὸς σιλφίου, Ancusan, succus laserpitii.
    • item 5. Αγνός, ἢ πεντάφυλλος, Agnus aut Pentaphyllus, herba quinque foliis, &c.
  • item 143. Hi codices Graeci. In Latinis istaec, ex multis pauca, observavi.
  • item 144. In codice XI. saeculi, sententiae diversorum Patrum de primatu Romanae Ecclesiae.
  • item 145. In codice IX. saeculi, contra Claudium Taurinensem de Imaginibus.
  • item 146. Dictionarium Latinum ingentis molis IX. vel X. saeculi.
  • item 147. Prudentii codex VII. vel VIII. saec. tam remotae antiquitatis vix alium hujus scriptoris videas. Antiquior tamen videtur Prudentius Regiae Bibliothecae.
  • item 148. Codex VIII. saeculi charactere Langobardico, in quo Gennadii de Ecclesiasticis dogmatibus, Bachiarii fides, symbolum Athanasii, omnia eadem manu.
  • item 149. Codex septimi circiter saeculi ubi multae sententiae & dicta Patrum hinc & inde excerpta, & inter alia Philippi discipuli S. Hieronymi. Amanuensis Gensericum Vandalorum Regem, lusu quodam litterarum & numerorum Antichristum esse probat.
  • item 150. Codex VIII. saeculi Langobardicis litteris, in quo Ambrosii commentaria in Evangelium.
  • item 151. Codex illo antiquior partem Bibliorum complectitur.
  • item 152. Codex VIII. saeculi Langobardicis, litteris habet quasdam Chrysostomi homilias: Eucherii Lugdunensis quaedam: Confessionem fidei Luciferi, item confessionem Athanasii quae habetur inter spuria Vigilio attributa: item fidem Ambrosii.
  • item 153. Codex XIV. saeculi. Descriptio Archipelagi Latine, bombycinus, cum figuris locorum, minio depictis.
  • item 154. In codice XII. saeculi membranaceo versio Daretis Phrygii Gallico metro.Salemons : ̣nos : ̣enseigne : ̣& : ̣dit : ̣
    E sil : ̣lit : ̣hon : ̣en : ̣son : ̣ecrit : ̣
    Que nus ne deit son sens celer
    Ainz se deit hon si demonstrer
    Que lon i ait preu e henor.
    Quensi firent li anceisor.
    Se cil qui trouverent les partz.
    E les granz livres des set artz.
    Les Philosophes les traitiez
    Dont toz li monz est enseignez
    Se fussent teu veirement.
    Li siecles vesquit folement
    Comme bestes eussons vie.
    Que fust saveirs ne que folie
    Ne seust hon fors esgarder
    Ne lun del autre desseurer
  • item 155. Alios item codices ex multis Latinis paucissimos evolvi v. g. Origenis in Epistolas Pauli, Lactantii Firmiani Institutionum, Cassiodori, Gregorii Moralium in Job, antiquum B. Remigii commentarium in Apocalypsim. Itemque Julii Caesaris, Plauti & Ciceronis codices.

In alio Bibliothecae Ambrosianae conclavi sunt quidam codices qui elegantiae caussa in armario quodam asservantur. De Josepho Latine scripto egerunt multi: unum jam pridem observatis addere libet, charta quam Phillyram, seu Papyrum Aegyptiacam esse putant, multo densior est charta, item papyrea, qua confectus est codex S. Marci Venetiis, longe antiquior codice Josephi Ambrosiano. Est itidem Virgilii codex, olim Petrarchae, respersus notis observationibusque ipsius Petrarchae manu nitido charactere. Codex item Epistolarum S. Caroli Borromei, quarum pleraeque manu ipsius S. Viri conscriptae sunt. In eodem armario visitur codex Rutheno charactere quem vocant S. Cyrilli, argenteis tabulis compactus, in queis anaglypha sunt: monstrantur item quaedam ipsa manu S. Thomae Aquinatis conscripta. Picturis egregie exornatur locus, & inter has tabella depicta a Virgine quadam cui nomen Fides Gallicia.