EXCERPTA EX CATALOGO BIBLIOTHECAE
Clarevallensis, quem doctissime & accuratissime concinnavit, nobisque nec rogantibus perhumaniter commodavit V. Cl. JOANNES DELANNES Clarevallensis Monachus.

Pour citer ce texte

Possesseur(s) : Clairvaux, Notre-Dame, abbaye O.Cist.

Date : 1738 (publication de la BBMN).

Répertoire(s) : BMMF, nº 431. — Bondéelle-Souchier 1991, cité p. 93-94, nº C.10. — Petitmengin 1998, p. 580, nº [114].

Analyse : Comme l’indique son titre, cet inventaire est l’édition partielle d’un document reçu par Montfaucon après la publication de son Conspectus : « Excerpta ex catalogo Bibliothecae Clarevallensis », dressé par dom Jean Delannes, bibliothécaire de Clairvaux, en 1734 (Bondéelle-Souchier 1991, p. 93-94), que Montfaucon a préféré à un autre catalogue, de 1664, recueilli par dom d’Achery (Vernet 1979, p. 50). L’original de dom Delannes demeure introuvable, mais le billet d’envoi de ce catalogue, conservé dans le ms. Paris, BNF, lat. 17707, f. 191r-v, daté du 29 octobre 1734, donne de précieuses indications sur l’ampleur et le degré de précision du catalogue : « J’ay l’honneur de vous envoier le Catalogue que j’ai fait de la Bibliotheque de Clairvaux. vous y trouverés plus de mille manuscrits, parmi lesquels il y en a de curieux, j’ai eu soin d’en faire connoître l’âge, selon les regles que m’a fourni la diplomatique. » Montfaucon a donc également supprimé, dans sa copie, les indications de datation, qui auraient pu assurer l’identification des quelques items pour lesquels un doute subsiste.
Les concordances proposées ne sont faites qu’avec les entrées du grand catalogue de Pierre de Virey (on renvoie à l’édition de Vernet pour les autres concordances).

Source(s) : BBMN, t. II, p. 1365-1366 (︎).

Édition(s) : Vernet 1979, p. 683-696 (167 art.).

Bibliographie : Vernet 1979, p. 50. — Petitmengin 1998, p. 580.

Rédaction : JD, 2016.

  • item 1. Paterii Discipuli Sancti Gregorii (claruit sexto saeculo) expositio in libros veteris ac novi Testamenti, in qua consarcinantur libri tres explanationum in varios locos utriusque {p. 1366}{p. 1366}
    Testamenti, servato in his ordine ac numero librorum & capitulorum S. Scripturae, citatisque nominatim libris B. Gregorii, ac librorum capitibus. Praemittitur prologus cujus initium est: Cum Beatissimi atque Apostolici Gregorii Pontificis nostri, vestri quoque, &c. est 12. saeculi in membr. Mss. in-fol. parvo n. 82.
  • item 2. Expositio Rabani Mauri in Genesim libri tres ex Abbate Fuldensi.
  • item 3. Expositio ejusdem Rabani Mauri in Josue.
  • item 4. Rabani libri duo in librum Judicum, praemissa Epistola Humberti Episcopi ad Rabanum.
  • item 5. Idem Rabanus in quatuor libros Regum cum Epistola Proemiali ad Hilduinum Abbatem & sacri Palatii Archicapellanum.
  • item 6. Ejusdem Rabani commentariorum in librum Sapientiae libri tres, ad Othgarium Archiepiscopum.
  • item 7. Radulfi Flaviacensis Monachi Commentarium in Leviticum. Ce Radulphe ou Raoul étoit Religieux de S. Germer de Flaix in Dioecesi Belvacensi, qui floruit 12. saeculo, non, undecimo ut finxit Sixtus Senensis.
  • item 8. Angelomi Luxoviensis Monachi expositio super quatuor libros Regum excerpta.
  • item 9. Venerabilis Bedae Presbyteri expositio super Tobiam.
  • item 10. Idem in Evangelium S. Lucae, praemissis duabus Epistolis, Accae ad Bedam, & Bedae ad Accam.
  • item 11. Haymonis Halberstatensis Episcopi commentarii in Psalmos. In Codice non retinetur nomen Haymonis, sed eundem esse hujusce expositionis authorem indicat. Editio facta per D. Erasmum & typis excusa Parisiis apud Joan. Parvum an. 1533. quam contuli.
  • item 12. Idem in Isaïam Prophetam.
  • item 13. Paschasii Ratberti in Lamentationes Jeremiae.
  • item 14. Hervaei Monachi Dolensis super Isaiam Prophetam.
  • item 15. Ejusdem Hervaei expositio in ultimam visionem Ezechielis in Canticum Habacuc, & in Canticum Annae.
  • item 16. Claudius Episcopus Taurinensis in Epistolam B. Pauli ad Romanos.
  • item 17. Zachariae Chrysopolitani Harmonia Evangelica.
  • item 18. Hexameron, seu Venerabilis Bedae Presbyteri libri quatuor in principium Genesis.
  • item 19. Ejusdem Bedae super tabernaculum Moysis & de vasis ejus libri tres.
  • item 20. Ejusdem Bedae super parabolas Salomonis.
  • item 21. Ejusdem Bedae de gratia Dei contra Julianum liber unus.
  • item 22. Idem Beda in Evangelium Sancti Marci.
  • item 23. Idem Beda in Actus Apostolorum.
  • item 24. Guiberti Abbatis Novigenti super Genesim libri decem.
  • item 25. Ejusdem expositio in decem Prophetas Minores & in Lamentationes Jeremiae.
  • item 26. Hervaei Dolensis Monachi Sancti Benedicti in Deuteronomium expositio.
  • item 27. Rabanus Maurus in duos libros Machabaeorum, praemissis duabus Epistolis ejusdem, una ad Ludovicum Regem Germaniae, altera ad Geroldum sacri Palatii Archidiaconum.
  • item 28. Idem Rabanus in Judith.
  • item 29. Haymo Fuldensis Monachus, Bedae consanguineus & Episcopus Halberstatensis in Epistolas S. Pauli.
  • item 30. Ejusdem expositio in Apocalipsim.
  • item 31. Ambrosius Ansbertus, seu Autpertus Presbyter Monachus Ordinis S. Benedicti in Apocalypsim.
  • item 32. Expositio Berengarii Archidiaconi Andegavensis super Apocalypsim.
  • item 33. Isidori Mercatoris, seu peccatoris collectiones Canonum Conciliorum.
  • item 34. Epistolae Sancti Pauli ad Senecam & Senecae ad Paulum. Insertae sunt ejusdem Senecae Epistolae ad Lucilium.
  • item 35. B. Clementis Romani libri decem Itinerarii vitae suae.
  • item 36. Sanctus Dionysius Areopagita Athenarum Antistes de Coelesti Hierarchia.
  • item 37. Origenis explanatio, & homiliae super vetus Testamentum interprete beato Hieronymo Presbytero.
  • item 38. Ejusdem explanatio in Job & S. Joannem.
  • item 39. Ejusdem homiliae 39. super Lucam a Beato Hieronymo translatae.
  • item 40. Ejusdem expositio in Epistolam ad Romanos interprete Rufino.
  • item 41. Apologia Sancti Pamphili Martyris pro Origene.
  • item 42. Opera Sancti Cypriani Episcopi Carthaginensis.
  • item 43. Sancti Hilarii Pictaviensis Episcopi libri duodecim de Trinitate.
  • item 44. Item de Synodis contra omnes haereses liber unus.
  • item 45. Episcopis Germaniae primae & Germaniae secundae, Provinciae Novempopulanae, Narbonensi plebi, Clericis Tolosanis, & Episcopis Provinciarum Britannicarum.
  • item 46. Item ejusdem Tractatus contra Constantium Augustum.
  • item 47. Tractatus ad eundem.
  • item 48. Iterum ad eundem.
  • item 49. Item exemplum Blasphemiae Auxentii Ariani Mediolanensis Episcopi, & Tractatus ejusdem S. Hilarii adversus eundem Auxentium. Is Codex 12. saeculi esse videtur in membranis manuscriptus, in-fol. parvo num. 306.
  • item 50. S. Ambrosius Mediol. de divinis Officiis libri tres.
  • item 51. Ejusdem de bono mortis liber unus.
  • item 52. De Isaac liber unus.
  • item 53. De fuga saeculi liber unus.
  • item 54. De Jacob & vita beata libri duo.
  • item 55. De Paradiso liber unus.
  • item 56. De Consolatione Valentiniani liber unus.
  • item 57. Epistola ad Vercellenses de Nabuthe. De Joseph. De Morte Satyri libri duo.
  • item 58. Liber sermonum ejusdem scripturae elegantis 12. saeculi in memb. Mss. in-fol. magnae molis num. 307.
  • item 59. Ejusdem Ambrosii Mediolanensis Archiepiscopi libri novem in Evangelium S. Lucae praemittitur sermo S. Augustini de Natali Domini.
  • item 60. Idem in Epistolas B. Pauli Apostoli.
  • item 61. Iterum idem in Epistolas B. Pauli.
  • item 62. Joannis Chrysostomi homiliae vigintiquinque in Evangelium S. Matthaei interprete Aniano cum Epistola ejusdem ad Orontium Episcopum.
  • item 63. Item ejusdem S. Chrysostomi in Evangenium {1367}S. Matthaei expositio a 18. capite Evangelii usque ad vigesimum tertium in duos partita libros. Interprete supra dicto Aniano.
  • item 64. S. Hieronymi Stridoniensis commentariolus in Psalterium.
  • item 65. Ejusdem in Isaïam Prophetam.
  • item 66. Idem in 12. Prophetas Minores.
  • item 67. Idem in quinque priores Prophetas Minores.
  • item 68. Ejusdem Epistolae 141.
  • item 69. Ejusdem Chronicon, seu potius Chronica Eusebii Caesariensis quae transtulit S. Hieronymus è graeco in Latinum, quaeque auxit usque ad sextum Valentis & Valentiniani consulatum.
  • item 70. S. Augustini Hipponensis Episcopi operum prima pars.
  • item 71. Ejusdem secunda pars.
  • item 72. Ejusdem tertia pars operum.
  • item 73. Ejusdem quarta pars operum.
  • item 74. Ejusdem quinta pars operum.
  • item 75. Ejusdem S. Augustini operum sexta pars.
  • item 76. Ejusdem septima pars.
  • item 77. S. Augustini libri septem de locutionibus super septem primos Bibliorum libros.
  • item 78. Ejusdem expositio super Psalterium.
  • item 79. Ejusdem expositio in Evangelium S. Joannis.
  • item 80. Ejusdem liber de Mirabilibus veteris ac novi Testamenti.
  • item 81. Ejusdem sermones 66. de verbis Evangeliorum Matthaei, Lucae & Joannis.
  • item 82. Item sermones 31. de verbis Apostoli.
  • item 83. Ejusdem Epistolae numero 227.
  • item 84. Ejusdem de Civitate Dei libri 22.
  • item 85. Ejusdem S. Augustini libri sex contra Julianum haereticum Pelagianum.
  • item 86. Beati Joannis Eremitae qui Cassianus dicitur liber de institutis Monachorum.
  • item 87. Ejusdem Cassiani septem Collationes in vitas Patrum, cum ejusdem praefatione.
  • item 88. S. Prosperi Notarii Beati Leonis Papae, & Episcopi Hispalensis liber responsionum ad excepta quae de Genuensi civitate sunt missa.
  • item 89. D. Petri Chrysologi Ravennatis Archiepiscopi centum septuaginta quinque sermones cum praefatione Felicis Episcopi.
  • item 90. S. Leonis Papae sermones 88. & ejusdem Epistolae 72.
  • item 91. S. Fulgentii Episcopi Ruspensis libri quatuor ad Monimum.
  • item 92. Magni Aurelii Cassiodori senatoris expositio in Psalterium.
  • item 93. B. Gregorii Papae primi, libri 35. moralium in librum Job.
  • item 94. Ejusdem homiliae 22. in Ezechielem.
  • item 95. Ejusdem S. Gregorii homiliae 40. in Evangelia.
  • item 96. Ejusdem Symbolum de fide Sanctissimae Trinitatis.
  • item 97. Item ejusdem S. Gregorii registrum, seu Epistolae cum suis indictionibus.
  • item 98. S. Isidori Hispalensis Etymologiarum libri. 20.
  • item 99. S. Joannis Damasceni qui Mansur nominatur, de fide Orthodoxa libri quatuor, in centum Capita divisi & a Burgundione Pisano, de Graeco in Latinum translati.
  • item 100. S. Caesarii Arelatensis Episcopi admonitiones.
  • item 101. Ruperti Abbatis Tuitiensis libri 13. de victoria verbi Dei ad Cunonem Abbatem.
  • item 102. Ejusdem Ruperti de divinis Officiis libri. 12.
  • item 103. S. Bernardi primi Clarevallis Abbatis Epistolae.
  • item 104. Ejusdem sermones super Cantica Canticorum.
  • item 105. Gilleberti de Hollandia Abbatis Ordinis Cisterciensis sermones in Canticum Salomonis ab eo loco ubi Beatus Bernardus morte praeventus desiit.
  • item 106. S. Bernardi sermones 123.
  • item 107. Hugonis de S. Victore Didascalicon de studio legendi libri sex.
  • item 108. Ejusdem Hugonis Chronicon a Christo nato usque ad annum MCXXXV.
  • item 109. Richardi de S. Victore de somnio Nabuchodonosor opusculum in 44. capita divisum.
  • item 110. Petri Cantoris verbum abreviatum.
  • item 111. Bonaventura Episcopus & Cardinalis Albanensis in librum secundum sententiarum scripturae.
  • item 112. Opera varia S. Thomae Aquinatis.
  • item 113. Origenis homiliae 16. super Leviticum.
  • item 114. Ejusdem Origenis explanatio Cantici Canticorum.
  • item 115. S. Hilarii Episcopi Pictaviensis expositio in quosdam Psalmos.
  • item 116. Ejusdem expositio in Evangelium Sancti Matthaei.
  • item 117. Ejusdem S. Hilarii tractatus super Psalmum Beati immaculati.
  • item 118. S. Joannis Chrysostomi Constantinopolitani Episcopi expositio in Epistolam S. Pauli Apostoli ad Hebraeos.
  • item 119. Ejusdem liber, quod nemo laeditur nisi a se ipso.
  • item 120. S. Hieronymi annotatio quorumdam Psalmorum in libro qui vocatur Breviarium S. Hieronymi.
  • item 121. Ejusdem expositio in Jeremiam Prophetam.
  • item 122. Ejusdem expositio in Ezechielem Prophetam.
  • item 123. Ejusdem expositio super Evangelium Sancti Marci.
  • item 124. Ejusdem expositio in 14. Epistolas Sancti Pauli.
  • item 125. Ejusdem expositio Epistolarum S. Pauli ad Galatas, ad Ephesios, ad Titum, & ad Philemonem.
  • item 126. Ejusdem Epistolae quibus praemittuntur duae homiliae Origenis super Cantica Canticorum translatae a B. Hieronymo de Graeco in Latinum.
  • item 127. Ejusdem S. Hieronymi liber de homine perfecto.
  • item 128. Ejusdem explanatio decem tentationum, quibus corripuit Dominus filios Israël in Deuteronomio.
  • item 129. Ejusdem quaestiones Hebraïcae.
  • item 130. Ejusdem expositio super Matthaeum.
  • item 131. S. Augustini Hipponensis Episcopi de consensu Evangelistarum.
  • item 132. Ejusdem S. Augustini libri 13. Confessionum.
  • item 133. Ejusdem S. Augustini libri septem contra Donatistas.
  • item 134. Ejusdem disputationes contra Faustum.
  • item 135. Ejusdem libri octo contra diversas haereses Manichaeorum.
  • item 136. {1368}Joannis Cassiani libri 12. de Institutione Monachorum.
  • item 137. S. Prosperi libri tres de vita contemplativa.
  • item 138. S. Salviani Episcopi libri octo ad Sanctum Salonium Episcopum de gubernatione Dei.
  • item 139. Martini Episcopi Braccarensis formula honestae vitae ad Milonem Regem.
  • item 140. Manlii-Severini-Boëtii de Trinitate liber ad Symmachum socerum suum.
  • item 141. Aurelii Cassiodori Senatoris variarum formularum Epistolae 340.
  • item 142. Sancti Gregorii Papae Moralium libri 35. ad Leandrum Episcopum Hispalensem.
  • item 143. Ejusdem libri duo de cura pastorali.
  • item 144. Ejusdem libri quatuor dialogorum.
  • item 145. S. Isidori Hispalensis brevis expositio super vetus Testamentum.
  • item 146. Ejusdem S. Isidori libri tres sententiarum.
  • item 147. Hincmarus de Trinitate.
  • item 148. Guitmundi Cardinalis Dialogus contra Berengarium de fide Dominic Sacramenti.
  • item 149. Ivonis Carnotensis Episcopi sermones & homiliae totius anni.
  • item 150. Codex complectens libros & tractatus quamplurimos S. Anselmi Cantuariensis Archiepiscopi.
  • item 151. S. Bernardi liber de laudibus Virginis Matris de gratia & libero arbitrio cum Prologo unicuique praefixo.
  • item 152. Vita Sancti Malachiae Episcopi a B. Bernardo conscripta.
  • item 153. Sermones & Epistolae Domni Adam Abbatis de Persenia, seu de Persema.
  • item 154. Ejusdem Adam Abbatis de Persenia Epistolae aliae numero 35.
  • item 155. Alani Cisterciensis contra haereticos libri novem ad Guillelmum Montis pessulani Principem.
  • item 156. Ejusdem Alani liber de significatione nominum & verborum.
  • item 157. S. Bernardi Epistolae num. 295.
  • item 158. Roberti Pulli S. Romanae Ecclesiae Cardinalis & Cancellarii sententiae.
  • item 159. Petrus de Cessons Monachus Claraevallis & in sacra pagina Bacalaureus super quatuor libros sententiarum.
  • item 160. Amalarius vel Hammularius Fortunatus Archiep. Trevirensis, & tandem Cardinalis, de Ecclesiasticis Officiis & Ministris libri tres ad Ludovicum Imperatorem.
  • item 161. Prisciani de partibus orationis libri duo.
  • item 162. Exceptiones Plinii de naturis rerum libri 30. scripturae 11. saeculi ad exemplar Codicis Beccensis in tabella 13. de re diplomatica expressum in memb. Mss. in 8. n. 904.
  • item 163. Taurus Rutilius Aemilianus de agricultura.
  • item 164. Theoricae & practicae Constantini Africani, Monachi de Monte Cassino libri viginti.
  • item 165. Julius Solinus de mirabilibus mundi studio & diligentia Domini Theodosii invictissimi principis.
  • item 166. Freculfi Episcopi Lexoviensis chronicorum liber.
  • item 167. Historia Orosii ad Augustinum.
  • item 168. Annales generales mundi ab orbe condito ad 1264. post Christum natum, quo tempore hunc codicem exaratum fuisse, probat ipsius scripturae forma.
  • item 169. Notitia Beneficiorum, & Episcoporum Ecclesiae Xanctonensis, à Sancto Eutropio usque ad Dominum Tristandum de Bizet.
  • item 170. Historia Ecclesiastica quae dicitur Tripartita à Theodorico, una cum Socrate & Sozomeno graece scripta, à Cassiodoro senatore collecta, & abreviata.
  • item 171. Historiae Ecclesiasticae Eusebii Caesariensis libri undecim cum prologo Ruffini codex scriptus 12. saeculo tempore Sancti Bernardi.
  • item 172. S. Gregorius Turonensis de gestis Francorum, item Chronicon ejusdem.
  • item 173. Historia Britannorum a Galfrido, seu ut fert titulus, a Galerido Monacho Benedictino.
  • item 174. Historia de gestis Anglorum sub nomine conventus Malmesburiensis Ordinis Sancti Benedicti, cui praemittuntur duae Epistolae, prima, sic incipit: Domino suo Regi magnificentissimo & piissimo Davidi conventus Malmesberiae, salutem & fideles Orationes, &c. Secunda Gloriosissimae Imperatrici & Dominae suae Mathildi caeterorune fratrum Malmesberiae Deo & Sanctae Mariae Sanctoque Aldelmo servientium salutem.
  • item 175. Suetonii Tranquilli de vita Caesarum libri 12.
  • item 176. Petrarcha de Viris Illustribus & de Julio Caesare.
  • item 177. Priscianus Caesariensis de constructione dictionum articularium libri duo.
  • item 178. Idem Priscianus de octo partibus Orationis.
  • item 179. Virgilii Maronis Aeneidum libri duodecim scripti, anno 1079.
  • item 180. Hugonis de Matiscone de memorabilibus gestis militum libri novem.
  • item 181. Comoediae Terentii codex vetus 10. saeculo exaratus.
  • item 182. Virgilii Aeneidum libri duodecim scripturae 15. saeculi.
  • item 183. Claudianus scripturae, 15. saeculi.
  • item 184. Quinti Horatii Flacci carmina codex egregie scriptus exhibens scripturam 10. saeculi.
  • item 185. Ejusdem Epistolae scriptae an. 1218.